Spółka jawna – czym jest, jakie ma wady i zalety?
Spółka jawna jest jedną z form prowadzenia działalności gospodarczej, na którą mogą się zdecydować przedsiębiorcy. Zanim podejmiesz decyzję, sprawdź, czym wyróżnia się spółka jawna, w jaki sposób funkcjonuje oraz jakie są wady i zalety prowadzenia działalności w tej formie.
Spółka jawna – co to?
Spółka jawna to osobowa spółka handlowa prowadząca działalność pod własną firmą. Tego typu podmiot może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana. Przeto dla przykładu może nawiązywać stosunki pracy, pożyczki, kredytu, czy leasingu. Spółkę jawną zaliczamy do tzw. ułomnych osób prawnych – jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną.
Spółkę jawną mogą stworzyć przynajmniej dwie osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej (np. spółki osobowe prawa handlowego). Nie można zawiązać jednoosobowej spółki jawnej. Na marginesie dodać trzeba, że wspólnikiem spółki jawnej nie może być spółka cywilna, gdyż ta nie posiada osobowości prawnej.
Cechy spółki jawnej:
- jest osobową spółką handlową,
- posiada zdolność prawną,
- polecana wspólnikom z jednej branży, którzy wykonują działalność o niewielkim stopniu ryzyka,
- niskie koszty funkcjonowania spółki,
- możliwość prowadzenia prostej księgowości, jeśli przychody nie przekraczają 2 mln euro,
- posiada własny majątek, z którego można nabywać prawa jak i spłacać zobowiązania
- wspólnicy spółki odpowiadają za zobowiązania w sposób solidarny, osobisty i nieograniczony,
- jest podatnikiem w podatku od towarów i usług (VAT), ale nie jest podatnikiem podatku dochodowego (CIT)
Spółka jawna – wady i zalety
Jak w przypadku każdej formy prowadzenia działalności gospodarczej, spółka jawna ma wady i zalety. Przyjrzyjmy się najważniejszym korzyściom i przeciwnościom związanym z prowadzeniem tego rodzaju spółki.
Zalety spółki jawnej:
- Łatwa rejestracja – aby móc prowadzić spółkę jawną, należy ją zarejestrować. Można to zrobić w prosty sposób poprzez zawarcie umowy spółki w formie pisemnej lub z wykorzystaniem elektronicznego wzorca udostępnionego w systemie S24. Rejestracja spółki wymaga też wpisu do KRS.
- Jednokrotne opodatkowanie wspólników – sama spółka jawna nie jest podatnikiem podatku dochodowego, gdyż są nim wyłącznie jej wspólnicy.
- Forma umowy spółki – w celu zawarcia umowy spółki nie trzeba umawiać wizyty u notariusza. Co do zasady umowa spółki powinna zostać zawarta na piśmie pod rygorem nieważności. Niemniej jednak łatwiejszym sposobem zawiązania spółki jest wykorzystanie elektronicznego wzorca w systemie S24. W ten sam sposób można dokonać zmiany umowy.
- Prosta księgowość – jeśli przychody netto za poprzedni rok obrotowy nie przekroczą 2 mln euro, spółka jawna może prowadzić uproszczoną księgowość.
- Brak minimalnego kapitału – nie jest to spółka kapitałowa, dlatego wspólnicy nie są zobowiązani do wniesienia określonego wkładu (w przeciwieństwie do spółki z o.o., gdzie minimalny kapitał zakładowy wynosi 5000 zł, czy spółki akcyjnej, gdzie mowa o 100 000 zł).
- Własna podmiotowość prawna – spółka jawna ma zdolność prawną, co daje jej m.in. możliwość zawierania umów, pozywania i uczestniczenia w postępowaniach przed organami. Spółka jawna ma również własny majątek, który jest odrębny od majątku wspólników.
Wady spółki jawnej:
- Odpowiedzialność wspólników – w przeciwieństwie do spółki z o.o. wszyscy wspólnicy spółki jawnej ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania całym swoim majątkiem osobistym. Wierzyciele spółki mogą dochodzić roszczeń również wobec wspólników, którzy za zobowiązania spółki odpowiadają całym swoim majątkiem. Co więcej, wierzyciel może dochodzić roszczeń od wszystkich wspólników lub od kilku z nich albo nawet od jednego wybranego przez siebie.
- Obowiązkowe składki ZUS – wspólnicy spółki jawnej będący osobami fizycznymi mają obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.
- Brak formy spółki jawnej w organizacji – spółka jawna powstaje dopiero w momencie rejestracji w KRS. Przepisy nie przewidują formy spółki jawnej w organizacji, co może stwarzać niepewność w kwestii rozpoczęcia działalności i terminu wpisu. W przypadku rejestracji przez system S24 czas oczekiwania wynosi 2-3 dni robocze.
Nie wiesz, czy ta forma prowadzenia działalności jest dla Ciebie? Nasza Kancelaria Adwokacka zapewnia profesjonalne doradztwo prawne. Łódź jest miastem, w którym znajduje się nasza siedziba, lecz usługi doradcze kierujemy do klientów z całej Polski. Adwokat obsługujący łódzkie i pozostałe województwa przeanalizuje Twoje potrzeby i doradzi najlepszą formę prowadzenia firmy.
FAQ
Czy spółka jawna ma osobowość prawną?
Spółka jawna jest jednostką organizacyjną niebędącą osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną. Może we własnym imieniu nabywać prawa, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana.
Spółka jawna czy cywilna – co wybrać?
Spółka cywilna jest rekomendowana dla jednorazowych przedsięwzięć gospodarczych, a także dla początkujących przedsiębiorców. Nie wymaga rejestracji do KRS i nie jest oddzielnym podmiotem prawa, lecz umową łączącą wspólników. Z kolei na spółkę jawną warto się zdecydować, jeśli chcesz prowadzić działalność pod własną firmą, bez pełnej księgowości, kapitału zakładowego i z zaufanymi wspólnikami.
